Podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego w pewnych sytuacjach mają obowiązek udostępniania informacji publicznej.

Kogo dotyczy ten obowiązek?

Wszystkich organizacji pozarządowych oraz podmiotów, które zostały wymienione w art. 3ust. 3 ustawy (np. osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego, czy spółdzielnie socjalne), za wyjątkiem stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego.

Jaki jest warunek określający podstawę spełnienia obowiązku?

NGO musi: wykonywać zadania publiczne, lub dysponować majątkiem publicznym. Sfera zadań publicznych została szczegółowo wymieniona w art. 4 ust 1 ustawy o działalności organizacji pożytku publicznego i wolontariacie, do których należą zadania m.in. w zakresie:

pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób; wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej; udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zwiększania świadomości prawnej społeczeństwa; działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; działalności charytatywnej; podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej; działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego; działalności na rzecz integracji cudzoziemców; ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 2190 i 2219); działalności na rzecz osób niepełnosprawnych; promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy; działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym; działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości; działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej; działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych; nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania; działalności na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynku dzieci i młodzieży; kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego; wspierania i upowszechniania kultury fizycznej; ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego; turystyki i krajoznawstwa; porządku i bezpieczeństwa publicznego; obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

W taki sposób jest realizowany powyższy obowiązek?

W pierwszej kolejności należy sięgnąć do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1330 i 1669), aby uzyskać odpowiedź na pytanie, czy jest informacja publiczna. Informacją Publiczną jest natomiast każda informacja o sprawach publicznych, a wiec związana z funkcjonowaniem Państwa. Jest to sprawa ogółu i koresponduje w znacznym stopniu z pojęciem dobra wspólnego, ze wspólnotą publiczną,( Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 26 września 2019 r., sygn. akt II SAB/Kr 361/19).

Udostępnianie informacji publicznej odbywa się natomiast: poprzez ogłaszanie informacji publicznej w Biuletynie Informacji Publicznej, poprzez ogłaszanie informacji publicznej na stronie internetowej organizacji pozarządowych oraz podmioty dysponujące majątkiem publicznym lub wykonujące zadania publiczne, albo na wniosek. Jednocześnie zasady funkcjonowania BIP oraz odpowiedzi na wniosek należy sięgnąć do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.